In een tijd waar veel medische aandoeningen worden gedeeld, voelen de chronische darmziektes colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn als het laatste taboe. Poepen houden we het liefst privé. Maar erover praten is wél belangrijk. In deze speciale aflevering van Onbehaarde Apen gaat Gemma in gesprek met arts Nanne de Boer, Crohn-patiënte Jane van der Vloodt én haar eigen moeder Olga Lohman (78), die al bijna een halve eeuw colitis ulcerosa heeft.

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie viapodcast@nrc.nl.

Shownotes: Lees meer over chronische darmziektes via de patiëntenorganisatie Crohn&ColitisNL. Hoe leg je je kinderen uit dat je de ziekte van Crohn hebt? Het kinderboek "Mama heeft Crohn" is gratis te bestellen.

Idee: Gemma Venhuizen

Redactie, interviews en regie: Gemma Venhuizen en Jeanne Geerken

Montage: Jeanne Geerken

Mixage: Audiochef

Met dank aan: Nanne de Boer, Jane van der Vloodt en Olga Lohman

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Bijna90 procent van de wereldbevolking draagt herpesbij zich, soms zichtbaar als koortslip of gordelroos,soms sluimerend diep in het lichaam.Onderzoekenlatenzien datereenmogelijkverbandistussenherpes enalzheimer.Enuit nieuw onderzoek blijkteen vaccin tegen gordelroos de kans op alzheimerkanverkleinen.Hoegaanherpesvirussenin het lichaamte werk?Op welke manierspelen zeeen rol bij het ontstaanvanalzheimer?En wat doet dat vaccinprecies?

Correctie (maandag 2 juni 2025): in een eerdere versie van deze aflevering werd herpes simplex 2 als veroorzaker van genitale wratten genoemd. Dat is fout, herpes simplex 2 veroorzaakt genitale herpes, pijnlijke en jeukende blaasjes aan de geslachtsorganen. Dit is gecorrigeerd in de nieuwe versie.

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.

Host: Gemma Venhuizen

Gasten: Karlijn Saris en Sander Voormolen

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Alcohol is bijna net zo oud als het heelal zelf. De consumptie door zoogdieren begon een stuk recenter - zo’n zestig miljoen jaar geleden, in de vorm van gistend fruit. Hoe werd de stap gezet van zulke ‘natuurlijke’ alcohol naar bier, wijn en whisky? Wat doet drank met je sociale skills en met je lijf? En kun je aangeschoten raken van alcoholvrij bier?

Een speciale live aflevering opgenomen vanuit de Wageningen University and Research (WUR). In het eerste deel bespreken Hendrik Spiering en Bart Funnekotter de geschiedenis van alcohol en in het tweede deel wijden Martine Kamsma en Sander Voormolen zich aan de gezondheidsaspecten van alcohol.

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.

Host: Gemma Venhuizen

Gasten: Bart Funnekotter, Martine Kamsma, Hendrik Spiering, en Sander Voormolen

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Foto: Klaus Vedfelt / GettyImages

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Ze leven op totaal verschillende plekken — van Zuid-Afrikaanse rotskusten tot het ijs van Antarctica — maar overal wankelt hun bestaan. De vis raakt op, het ijs smelt en hun leefgebied verdwijnt. Terwijl de ene pinguïnsoort juridische bescherming krijgt, glipt de andere stilletjes weg. Meer dan de helft van alle pinguïnsoorten staat wereldwijd onder druk. Wat wordt er gedaan om uitsterven te voorkomen? Is de vogel die niet kan vliegen nog te redden?

Presentatie: Laura Wismans

Gasten: Marcel Haenen en Gemma Venhuizen

Redactie & montage: Liz Dautzenberg

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Ze laten je eerst lachen – en dan nadenken. De Ig Nobelprijzen zijn de vrolijke tegenhangers van de échte Nobelprijzen, voor onderzoek dat op het eerste gezicht absurd lijkt, maar bij nader inzien vaak verrassend diepgaand is. Wat zegt deze humoristische kant van de wetenschap over hoe onderzoek werkt – en waarom is dwaze nieuwsgierigheid soms precies wat de wetenschap vooruithelpt?

Presentatie: Laura Wismans

Gasten: Gemma Venhuizen, Hendrik Spiering

Redactie & montage: Liz Dautzenberg

Opwoensdagavond 14 mei om 20.00nemenwe een interactievelive-aflevering op, met quiz, blindproeverijen én drunken monkeys, in café The Spot op de campus inWageningen.Tickets kun je kopen via:nrc.nl/onbehaardeapenlive

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Sommige mensen zien de wereld door een roze bril, terwijl anderen altijd uitgaan van het ergste. Waarom is de één optimist en de ander een pessimist? Hoe ontstaat zo'n houding ten opzichte van het leven? Bestaat er zoiets als een optimistische of pessimistische tijdsgeest en wat zien we ervan terug in de biologie en de psychologie?

Opwoensdagavond 14 mei om 20.00nemenwe een interactievelive-aflevering op, met quiz, blindproeverijen én drunken monkeys, in café The Spot op de campus inWageningen. Tickets kun je kopen via:nrc.nl/onbehaardeapenlive

Host: Gemma Venhuizen

Gasten: Sjoerd de Jong en Hendrik Spiering

Redactie en montage: Jeanne Geerken

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De Romeinen gebruikten al beton in veel van hun bouwwerken, bijvoorbeeld het Pantheon in Rome. Tegenwoordig zit beton in bijna alle bouwconstructies. Maar cement, het bindmiddel dat het zand en grind bij elkaar houdt, is enorm vervuilend. Chemisch gezien zijn er mogelijkheden om de cement- en betonsector verduurzamen. Maar zullen die ook doorbreken?

Host: Gemma Venhuizen

Gasten: Laura Wismans en Milo van Bokkum

Redactie en montage: Jeanne Geerken

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Onbehaarde Apen ging wadlopen in het grootste droogvallende getijdengebied ter wereld en zag er de constante beweging van water en zand. Prachtig, maar die beweeglijkheid leidt ook tot praktische problemen. Zo moet er bij Ameland dagelijks gebaggerd worden om de razendsnel dichtslibbende vaargeul open te houden. De kosten lopen in de miljoenen. In hoeverre moeten we het woeste wad zijn gang laten gaan? Kunnen we eigenlijk wel ingrijpen tegen de constante verzanding?

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.

Host: Laura Wismans

Gasten: Gemma Venhuizen en Marit Verbeek

Redactie en montage: Jeanne Geerken

Foto: Jilmer Postma/ANP

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Veel in de Nederlandse natuur is eetbaar, maar sommige soorten kun je beter niet opeten.Wat gebeurt er precies wanneer je een giftige plant hebt gegeten? Of wanneer je op de hei net op die ene adder trapt? Op welke giftige soorten moeten we in Nederland letten? En als je toch bent vergiftigd, is er dan nog wat aan te doen?

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.

Host: Gemma Venhuizen

Gasten: Karlijn Saris en Sander Voormolen

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Sinds de mens op twee benen is gaan staan, zijn we in wezen altijd onderweg. Maar wandelen, lopen voor plezier en ontspanning, is pas een recente ontwikkeling. Waarom zijn we gaan wandelen? Wie waren deze eerste wandelaars? En wat maakt wandelen zo aantrekkelijk voor zoveel mensen?

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.

Host: Laura Wismans

Gasten: Titia Ketelaar en Gemma Venhuizen

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Ze warmt ons op, onze zon, onze ster, die we zo graag zien. Toch weten we maar weinig van haar af. Twee onbemande onderzoeksschepen zijn onlangs dichtbij de zon geweest, dichterbij dan ooit tevoren. Daarmee hopen wetenschappers antwoord te krijgen op fundamentele vragen over de werking van die voor ons zo belangrijke energiebron.

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.

Host: Gemma Venhuizen

Gasten: Laura Bergshoef en Bruno van Wayenburg

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Octopus wordt op allerlei plekken in de wereld gegeten. Zelfs in de Nederlandse supermarkt liggen er nu tentakels in het koelvak. Niet gek dus, dat er ook plannen zijn om octopus te gaan kweken. Maar hoe kun je een dier fokken dat liever alleen is? En hoe kun je zo’n intelligent en gevoelig dier eigenlijk pijnvrij doden?

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.

Host: Laura Wismans

Gasten: Martine Kamsma en Nienke Beintema

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In veel landen lijkt het steeds krachtiger op te spelen: xenofobie. Waar komt deze angst voor de ander vandaan? En hoe wortelen deze gevoelens in de samenleving? En, kun je ook weerstand bieden tegen deze primaire reflex?

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.

Host: Gemma Venhuizen

Gasten: Bart Funnekotter en Sjoerd de Jong

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Onderzoeksbeurzen die worden bevroren, datawebsites die op zwart gaan en een lijst met verboden woorden: Donald Trump is nog geen honderd dagen aan de macht of hij haalt al flink de bezem door de Amerikaanse wetenschap. Waar komt dit ingrijpende beleid vandaan? Hoe groot zal de permanente schade zijn? En wie trekt er uiteindelijk aan het kortste eind?

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.

Host: Gemma Venhuizen

Gasten: Karlijn Saris en Sander Voormolen

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Foto:Roberto Schmidt / AFP

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De aarde warmt op, en rap. En dat wordt erg zichtbaar op de Noordpool.Volgens klimaatmodellen ligt er binnen tien jaar 's zomers al geen ijs meer op de Noordpool.Onderzoekers en start-ups hebben een plan om water op het noordpoolijs op te spuiten. Dat zou het smelten tegen moeten gaan. Zou dat echt werken?

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.

Host: Gemma Venhuizen

Gasten: Laura Wismans en Marcel aan de Brugh

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Foto: Robert Meerding / ANP

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Donald Trump zei in zijn inauguratiespeech dat hij de stars and stripes wil planten op de planeet Mars. Het is een droom die techbaas Elon Musk en met hem al vele anderen al langer hebben. Hoe heeft dit idee zich de afgelopen decennia ontwikkeld?Wat zou er praktisch moeten gebeuren als de mens naar Mars reist? En waarom zou je eigenlijk naar Marswillen?

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie viapodcast@nrc.nl.

Host: Laura Wismans

Gasten: Bruno van Wayenburg en Laura Bergshoef

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Foto: NASA/JPL/Malin Space Science Systems

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Een bolderend korhoen is al decennialang een waar Nederlands natuurspektakel, alleen te zien en te horen in de lente, bij zonsopgang, op de heide van de Sallandse Heuvelrug. Maar hoe lang is dit spektakel nog te zien? Van de tienduizend korhoenders die Nederland ooit had, zijn er nog maar enkele exemplaren over. Is deze vogel nog wel te redden voor Nederland?

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie viapodcast@nrc.nl.

Host: Laura Wismans

Gasten: Sander Voormolen en Harold Timans

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Foto: Wouter de Wilde

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Jojo-en, veel mensen die diëten hebben er last van. Waarom is het zo moeilijk om op gewicht te blijven als je bent afgevallen?Wat gebeurt er in het lichaam?En waarom jojoot de één wel en de ander niet?

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl

Host: Laura Wismans

Gast: Martine Kamsma

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Foto: Getty Images/ Bewerking NRC

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Het is een snelgroeiend onderzoeksgebied, maar werd lang met argusogen bekeken: astro-biologie, het wetenschappelijk onderzoek naar buitenaards leven. Hoe doe je onderzoek naar iets wat volgens velen niet eens bestaat, of zelfs kán bestaan? Hoelang wordt hier al naar gezocht? En aan welke regels zou complex buitenaards leven volgens biologen moeten voldoen?

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl

Host: Laura Wismans

Gasten: Gemma Venhuizen en Sander Voormolen

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Foto: Getty Images

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In Nederland worden voor biomedisch onderzoek proefdieren gebruikt. Tegelijkertijd groeit de maatschappelijke verontwaardiging over dit type testen. Heeft onderzoek met proefdieren nog wel toekomst? Wat zouden de alternatieven zijn? En kan de wetenschap eigenlijk wel zonder deze dieren?

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl

Host: Gemma Venhuizen

Gasten: Sjoerd de Jong en Niki Korteweg

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Foto: Olivier Middendorp

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Genocide is de zwaarste misdaad tegen de menselijkheid. Tegelijkertijd is het moeilijk genocide te bewijzen. Welke criteria zijn er? Hoe lang vinden genocides al plaats? Enwat is er mogelijk wanneer genocide eenmaal bewezen is?

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl

Host: Gemma Venhuizen

Gasten: Bart Funnekotter en Sjoerd de Jong

Redactie en montage: Rosa van Toledo

Foto: Paulo Amorim/Sipa USA

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.