Een van de meestgegeten fruitsoorten in Nederland bevat vaak meerdere bestrijdingsmiddelen – en soms meer dan wettelijk mag. Zo werd de aardbei symbool van de discussie over gifresten. Is ons fruit nog wel gezond? Of zijn de zorgen overdreven? Wetenschapsjournalist Ronald Veldhuizen zocht het tot de bodem uit.

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Decennialang leek geen enkel medicijn iets uit te halen tegen dementie, maar nu is er beweging in het onderzoeksveld. Wetenschappers deden onlangs een verrassende ontdekking: een veelgebruikt vaccin tegen gordelroos blijkt óók te beschermen tegen dementie. Virussen zouden wel eens een hoofdrol kunnen spelen bij dementie, denken onderzoekers nu. En dat werpt nieuw licht op de bestrijding van een ziekte die 1 op de 5 mensen treft. Met: Maarten Keulemans.

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

In een uitverkocht Delamar theater hielden we onlangs onze eerste liveshow. Thema van de avond: hoe word ik gelukkig(er)? En dat dan vanuit wetenschappelijk perspectief natuurlijk. Luister en ontdek waarom Nederlanders altijd in de top10 gelukkigste landen ter wereld staan, hoe groot de rol is van toeval bij geluk en hoe je 'constructief ruzie' kunt voeren met je geliefden. Met: Ionica Smeets, Maarten Keulemans, Jean-Pierre Geelen, Heleen van Lier. Muziek: Reid Steenhuis. Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Israël viel recent Iran aan omdat dat land op het punt zou staan een kernwapen in stelling te brengen. Maar hoe kun je weten hoe ver een land is met het ontwikkelen van een atoombom? Wie bepaalt überhaupt welk land een kernwapen mag bezitten? En hoe moeilijk, of makkelijk, is het anno 2025 nog om een kernwapen te maken? Wetenschapsredacteur George van Hal praat ons bij over de nieuwste inzichten. Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het is één van de meest gestelde vragen bij slecht nieuws-gesprekken in de spreekkamer: 'Hoe lang heb ik nog?' Medisch redacteur Ellen de Visser sprak artsen en patiënten hoe ze omgaan met die vraag én het antwoord. Ook vertelt ze over wat er zoal op de 'bucketlist' staat van mensen die te horen krijgen dat ze waarschijnlijk nog maar kort zullen leven. Taalfilosoof Mirjam Oomens stelde zelf na een kankerdiagnose aan haar arts de vraag hoelang ze nog had. Wat deed dat met haar?

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Van reuma tot MS: zo’n één op de tien mensen heeft een auto-immuunziekte, waarbij het lichaam zichzelf aanvalt. Maar voor het eerst is er hoop op iets tot dusver ongekends: genezing. De eerste Nederlander is zelfs al behandeld. Met: Maarten Keulemans.

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Corinne van Duin en Julia van Alem

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Uiteindelijk gaan we allemaal dood. Dat geldt niet alleen voor mensen, maar ook voor planeten, sterren en zelfs het hele universum. Wetenschappers brengen in kaart hoe dit echte einde der tijden eruit zal zien. Onze kosmisch correspondent George van Hal presenteert de nieuwste verrassende inzichten.

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Corinne van Duin en Julia van Alem

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De gletsjers smelten ineens griezelig hard(edited)4:56Tonie MuddeBerggebieden in Europa maken zich op voor een zomer met extreem snel afkalvende gletsjers. Intussen organiseren activisten al uitvaarten voor de smeltende ijstongen. Wetenschappers zien een versnelling in het smelten en dat heeft grote gevolgen. Met: Maarten Keulemans.

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Condooms, de pil, het spiraaltje. Voor anticonceptie zijn al decennialang dezelfde middelen beschikbaar, maar die hebben elk zo hun nadelen. Zo laten steeds meer jonge vrouwen de pil links liggen, onder meer uit angst voor hormonen. Een Nederlandse wetenschapper komt nu met een radicaal nieuwe manier van anticonceptie. De Sluis, op afstand bedienbaar. Hoe die werkt? Medisch redacteur Ellen de Visser legt het uit.

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Naar het verleden reizen om je jongere zelf een goed advies te geven, of naar de toekomst om te zien hoe mensen dan leven. Tijdreizen is een populair thema in verhalen en films. Wetenschappers ontdekten dat versneld naar de toekomst reizen al kan. Een reis naar het verleden is pittiger, al zijn daar ook spannende nieuwe ideeën voor. Met: George van Hal.

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het is een trend: mensen die hun eigen ouders interviewen, om zo meer over hun leven te ontdekken, hun jeugd, hun twijfels, hun dromen. Boeken als Mam, vertel eens vliegen over de toonbank. Waar komt deze behoefte vandaan? Wat leveren dit soort gesprekken op? Volkskrant-journalist Anna van den Breemer zocht het uit, samen met wetenschappers én Nederlanders die zelf hun ouders interviewden. 'Voor veel mensen zijn hun ouders toch een soort intieme vreemden: je brengt enorm veel tijd met ze door, maar weet ook veel niet over hun leven.'

*We gaan het theater in! Kom donderdag 5 juni naar onze live-opname in theater Delamar in Amsterdam. Kaarten hierverkrijgbaar.

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wetenschappers vinden 'sterkste bewijs van buitenaards leven tot nu toe'. Dit nieuws ging onlangs als een lopend vuurtje de wereld rond. Nog zo eentje: wetenschappers wekken met oud dna een uitgestorven reuzenwolf opnieuw tot leven. Was ook overal in het nieuws. Maar bij nadere inspectie bleek het allemaal lang niet zo revolutionair. Wat gaat er mis bij dit soort opgeklopt wetenschapsnieuws? George van Hal en Maarten Keulemans leggen het uit - en vertellen ook over de valkuilen waar ze zelf in zijn getrapt.

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Elon Musk, Mark Zuckerberg, Jeff Bezos en andere techmiljardairs halen hun inspiratie uit sciencefictionboeken. Experts én de auteurs van die boeken waarschuwen dat zij zo een gevaarlijke wereld scheppen: verwar een dystopie niet met een handleiding. Met: Laurens Verhagen en George van Hal.

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Mensen doen van alles in een poging om vogels te helpen, van het plaatsen van voer tot het massaal ophangen van nestkastjes. Maar hoe goed helpt dat nou echt? En hoe gaat het eigenlijk met de vogels in Nederland? Onze natuurredacteur en vogelaar Jean-Pierre Geelen heeft de antwoorden. En je krijgt ook nog 'ns een spoedcursus vogelzang herkennen.

We gaan het theater in! Kom 5 juni naar onze liveshow in DeLaMar. Kaartenhierverkrijgbaar.DeLaMar

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van Duin

Alle vogelgeluiden uit deze aflevering zijn verkregen via www.vogelbescherming.nl

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Donald Trump heeft een frontale aanval geopend op de Amerikaanse wetenschap, met enorme gevolgen wereldwijd. George van Hal sprak Nederlandse wetenschappers in de Verenigde Staten en interviewde deze week Robbert Dijkgraaf, de oud-onderwijsminister die zelf in Princeton werkte. Van vaccinscepsis tot klimaatontkenning: waar komt toch dat wantrouwen tegen de wetenschap vandaan? En valt er iets aan te doen?

*We gaan het theater in! Kom 5 juni naar onze liveshow in DeLaMar. Kaarten hierverkrijgbaar.

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Is het een tumor of een onschuldig vlekje? Moet je direct naar de dokter of kan de klacht ook wel tot morgen wachten? Voor al dit soort cruciale beslissingen schakelen artsen steeds vaker de hulp in voor a.i. Dat biedt potentieel grote voordelen - maar ook grote risico’s. Met: zorgredacteur Michiel van der Geest en Hannah van Kolfschooten, gepromoveerd op de impact van a.i. op de rechten van patiënten.

Ondertussen in de kosmos gaat het theater in! Kaartjes nu te koop via volkskrant.nl/live

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk en Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het is één van de slechtst begrepen plekken in ons universum: de aardbol zelf, en wat daar allemaal binnenin gebeurt. Wat zijn de grote mysteries in het binnenste van de aarde en hoe beginnen wetenschappers die op te lossen? Wetenschapsredacteur George van Hal zocht het uit. En geeft presentator Tonie Mudde antwoord op de vraag die hem al van jongs af aan bezighoudt: stél ik graaf een tunnel vanuit Nederland dwars door de aarde heen en ik spring erin, kom ik er dan aan de andere kant van de wereld weer uit?

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ruim een miljoen jaar geleden viel in het huidige Noord-Spanje een oermens in een holte in de grond. Nu hebben archeologen een stuk van zijn (of haar) gezichtsbotten teruggevonden: de vroegst bekende mens van West-Europa. Wat voor nieuwe blik werpt dit op het leven van onze verre voorouders? Met Maarten Keulemans.

Ondertussen in de Kosmos gaat het theater in! Reserveer nu kaarten voor onze eerste liveshow, donderdag 5 juni in theater DeLaMar. Kaartjes verkrijgbaar via volkskrant.nl/live

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Filmpjes die inspelen op je onzekerheden of verlangens, berichten prominent op je scherm die woede bij je oproepen. Social media platforms als TikTok, X en Instagram halen alles uit de kast om je zo lang mogelijk gekluisterd te houden op hun netwerk. Maar hoe werken die algoritmes precies? En: wat kun je doen om zelf de macht terug te pakken? Techredacteuren Simoon Hermus en Laurens Verhagen leggen het uit, en vertellen ook over hun eigen hoogte- en dieptepunten op social media.

Presentatie: Tonie Mudde.

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van Duin

Deze apps werden getipt in de podcast:

One Sec https://one-sec.app/

Intenty https://www.intenty.app/

Forest https://www.forestapp.cc/

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Pijn, flauwvallen, verpletterende vermoeidheid. Veel mensen lopen rond met medische klachten waar de huisarts en zelfs de specialist geen raad mee weet. Voor de heftigste gevallen is er een team van artsen die proberen het medisch mysterie op te lossen. De Witte Raven, noemen ze zichzelf. Hoe gaan deze medisch detectives te werk?Met: Ellen de Visser.

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Diep in de Middellandse Zee zijn wetenschappers druk bezig met de bouw van een enorme telescoop. Je leest het goed: een telescoop onder water. Die speurt de hemel af naar zogeheten neutrino's, mysterieuze deeltjes die vlak na de oerknal ontstonden en waarvan op elk moment duizenden door je lichaam schieten. Wie ze in beeld weet te krijgen, kan op een totaal nieuwe manier naar het heelal kijken. Deze maand was er grote opwinding onder wetenschappers: de telescoop is nog amper af, en nu al deden wetenschappers een belangrijke vondst. Met George van Hal.

Presentatie: Tonie Mudde

Montage: Lotte Groenendijk

Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.