Het KNMI waarschuwt in een nieuw rapport voor weersextremen die nu al kunnen voorkomen, maar waar Nederland niet goed op is voorbereid. En, zeggen drie makers van het rapport in deze podcast, het tijd is dat 'de BV Nederland' in actie komt. Een ongekende hittegolf, een tropische storm die afzwaait naar Nederland of extreem lage waterstanden in de Rijn. In een nieuw rapport schetst het KNMI hoe weersextremen ons land kunnen raken. En wat daarvan de gevolgen zouden zijn. Stormdeskundige van het KNMI Hylke de Vries schreef mee aan het fictieve scenario waar de tropische storm Kirk van vorig jaar iets verder was afgezwaaid en ook Nederland had getroffen. 'Het was kielekiele.' Carolina Pereira Marghidan is hitte-expert bij het KNMI en werkte mee aan een scenario waarbij de hittegolf in de zomer van 2018 enkele dagen langer had geduurd. Hitte is volgens haar een onderschat probleem. En Maarten van Aalst, hoofddirecteur van het KNMI, legt uit waarom voor de vorm van fictieve scenario's is gekozen. Het is volgens hem geen bangmakerij, maar een plausibele schets van situaties waar Nederland zich op moet voorbereiden. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lisa Konings en Ulrike Nagel

Een week na de verpletterende woorden in de Nationale Veiligheidsstrategie van de regering Trump in Amerika, druppelen de reacties vanuit Europa binnen. In die strategie worden de scheidingspapieren overhandigd: Amerika neemt zwart op wit afstand van het huidige Europa. De Europese Unie is een bedreiging voor de Europese bevolking, volgens de strategie. Europa zou volgens de Amerikaanse over 20 jaar niet meer te herkennen zijn. Dat de VS een andere koers op gaat is niet nieuw, schetst Anna van Zoest van de Atlantische Commissie in podcast De Dag. Maar nu het op papier staat, is het opnieuw zorgwekkend. De vriendschap die er was, kan niet op eenzelfde voet verder. Want de VS en Europa kijken fundamenteel anders naar de wereld, blijkt uit deze strategie volgens van Zoest. Maar die vriendschap uitmaken gaat niet zomaar, volgens EU-correspondent Kysia Hekster. De vergelijking met een relatie vol geweld waarin de partner maar niet vertrekt, gaat rond in Brussel. Europa is nog steeds heel erg afhankelijk van de VS, om te beginnen op het gebied van veiligheid. En dat verklaart de trage en de voorzichtige reactie van Europese leiders op de frontale aanval van Trump. Reageren? Mail dedag@nos.nl (mailto:dedag@nos.nl) Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Een Deense spermadonor met een ernstige genetische afwijking blijkt bijna 200 kinderen te hebben verwekt door heel Europa. De kinderen lopen een grote kans om kanker te krijgen. Maar veel ouders en kinderen zijn nog niet ingelicht hierover. Nieuwsuur deed hier onderzoek naar, samen met collega’s van 13 Europese publieke omroepen. In de podcast vertelt Judith Pennarts van Nieuwsuur hoe dit heeft kunnen gebeuren. Door de regels over donorschap en schaarste op de zaad-markt zijn Deense spermabanken heel groot geworden. Het gevolg is dat er per donor veel meer kinderen zijn geboren dan is toegestaan. Met alle risico’s van dien als er toch iets mis blijkt te zijn met de donor. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel Redactie: Ulrike Nagel

En toen zaten er drie partijen aan tafel: de VVD schuift aan bij D66 en CDA voor formatieonderhandelingen. GroenLinks-PvdA en JA21 worden daarmee voorlopig aan de kant gezet. GL-PvdA-watcher Eva Wiessing en JA21-watcher Ewoud Kieviet vertellen in deze podcast hoe de vlaggen er bij die partijen nu bij hangen en wat de voor- en nadelen zijn van het al dan niet steunen van D66, CDA en VVD. Want dat GL-PvdA en JA21 nodig zijn voor meerderheden in zowel de Tweede als in de Eerste Kamer, dat staat vast. 'Jesse Klaver is echt pissig,' zegt Eva Wiessing. En ook voor JA21 is dit niet wat ze gehoopt hadden, vertelt Ewoud Kieviet. 'Maar daar klampen ze zich vast aan de VVD en hopen ze uiteindelijk toch nog in te kunnen stappen.' Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lisa Konings

Vandaag een jaar geleden viel het Assad-regime in Syrië. De omverwerping van de dictatuur, die meer dan 50 jaar duurde, gaf Syriërs vrijheid, maar ook zorgen. Toch overheerst een positief gevoel, want 'het had allemaal veel erger kunnen zijn'. Correspondent Daisy Mohr reisde vorig jaar december zo snel als ze kon naar het nieuwe, vrije Syrië. In totaal is ze er sindsdien zes keer geweest. Aan de hand van haar reizen en reportages probeert ze in deze podcast antwoord te geven op de vraag: hoe gaat het nu met Syrië, een jaar na de val van Assad? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie, montage, redactie: Elisabeth Steinz

Van de zwartepietenkwestie tot de discussie over liegen tegen kinderen, er is altijd gedoe rondom het Sinterklaasfeest. En dat is niet nieuw, dat is al eeuwen zo. Sommige discussies komen steeds terug. Cultuurhistoricus Hanneke Nap deed hier onderzoek naar. Vandaag – pakjesavond – verdedigt ze haar proefschrift over Sinterklaas. Dit oer-Nederlandse feest, zegt ze, is al tweehonderd jaar een belangrijke barometer voor spanningen en een aanjager van maatschappelijke vernieuwing. En dat zal altijd zo blijven. In de podcast vertelt ze dat er tweehonderd jaar geleden al gedoe was over Sinterklaas versus Kerst, hoe Zwarte Piet ooit een verbindend figuur was en waarom vroeger stemmen opgingen om niet meer te liegen over Sinterklaas. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel Redactie: Ulrike Nagel

Kassa, Draadstaal, Studio Voetbal, Zomergasten, de Joodse Raad: de afgelopen weken maakt omroep na omroep bekend welke programma's worden geschrapt, vanwege bezuinigingen. Nu heeft de NPO 952 miljoen euro budget en daar moet 156 miljoen vanaf. En dat kan niet zonder te snijden in programma's. Directeur van de EO Arjan Lock vertelt in deze podcast dat hij baalt van de programma's die van de buis moeten. Het ergste is volgens hem nog dat er een grote hervorming van de publieke omroep aan komt, maar de politiek ervoor kiest om eerst te bezuinigen en dan te hervormen. Daardoor doen deze bezuinigingen onevenredig veel pijn. De discussie om te bezuinigen draait al jaren om bestuurders en topsalarissen, terwijl de bedragen die de omroepen moeten besparen niet gehaald kunnen worden zonder programma's te schrappen. Dat constateert mediahistoricus Huub Wijfjes. De aanvallen op de omroep blijven maar komen, terwijl de grotere vraag niet wordt gesteld. Wat moet de publieke omroep doen? Zodat daar vervolgens stabiele financiering bij geregeld kan worden, aldus Wijfjes. Reageren? Mail dedag@nos.nl (mailto:dedag@nos.nl) Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek & Ulrike Nagel

Met veel plezier zetten D66 en het CDA een handtekening onder het tussenstuk in de formatie, volgens D66-leider Rob Jetten. In minder dan drie weken tijd hebben de partijen in 17 pagina's op papier staan hoe ze de 5 grote vraagstukken van deze tijd op willen lossen. Wonen, stikstof, economie, migratie en de veiligheid. Ze zeggen knopen door te willen hakken in dossiers die al lange tijd stil liggen. Lukt dat ook? Voor podcast De Dag lazen 5 experts op die thema's de plannen door. Wat gaat werken? Wat mist er in de plannen? En het belangrijkste: zorgt het ervoor dat die jarenlange dossiers vlot getrokken worden? In deze aflevering hoor je hoogleraar woningmarkt Peter Boelhouwer, hoogleraar milieu en duurzaamheid Jan Willem Erisman, hoofdeconoom Marieke Blom, hoogleraar migratiegeschiedenis Marlou Schrover en defensiespecialist Peter Wijninga. Reageren? Mail dedag@nos.nl (mailto:dedag@nos.nl) Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek & Ulrike Nagel

Het staatsbezoek van koning Willem-Alexander en koningin Maxima in Suriname echoot geschiedenis. De koning reist niet alleen in het voetspoor van zijn grootmoeder, koningin Juliana, die in 1978 het vorige staatsbezoek aan Suriname bracht - 3 jaar na de onafhankelijkheid. Maar hij reist ook in het spoor van de slavernijgeschiedenis, waarin ook zijn eigen familie een bijzondere rol speelde. Koningshuisverslaggever Simone Tukker reist deze dagen op haar beurt mee in het voetspoor van de koning en vertelt in deze podcast hoe de relatie tussen de Oranjes en Suriname de afgelopen halve eeuw ingrijpend is veranderd. En hoe er na de eerste dag van het staatsbezoek volgens velen een nieuwe fase is ingeluid. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Rosanne Sies

Een minderheidskabinet van D66, CDA en VVD lijkt een steeds serieuzere optie te worden. Zeker na de uitspraken van informateur Buma afgelopen vrijdag dat de optie van een meederheidscoalitie met GL-PvdA is afgevallen, hoor je in Den Haag de geluiden hierover luider worden. In deze podcast vertellen kiezers van deze drie partijen wat ze van het idee van een minderheidskabinet vinden, en legt politiek duider Arjan Noorlander uit waarom zo'n constructie misschien wel eens de stabielste samenwerking kan zijn. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Ulrike Nagel en IJsbrand Terpstra

De bazen van grote AI-bedrijven beginnen er kribbig op te reageren: de aanhoudende vragen over een AI-bubbel die op knappen zou staan. Zelf relativeren ze de zorgen en wijzen ze erop dat de technologie van kunstmatige intelligentie in de toekomst alleen maar méér gebruikt zal worden. Toch zijn beleggers er niet gerust op. In deze podcast vertelt Mathijs Bouman, financieel redacteur bij Nieuwsuur, waarom er de laatste weken zoveel onrust is ontstaan rondom de investeringen in kunstmatige intelligentie en waarom dat verder niets zegt over de onderliggende technologie. Daar zitten de twijfels niet. In die zin zijn er volgens hem veel parallellen met de internetzeepbel, en trouwens ook met de kredietcrisis van 2008. Er zijn dus veel alarmbellen die afgaan, en ook genoeg 'goeroes' die waarschuwen voor een barstende bubbel, zegt Mathijs, 'maar ik ben er ook altijd wel een beetje beducht op als iedereen een zeepbel ziet, want dan is hij er vaak juist niet.' Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Ulrike Nagel en Judith van de Hulsbeek

Het ministerie van defensie investeert tussen de 1,5 en 3 miljard euro om drones te bestrijden. Er moeten extra antidronekanonnen komen, meer radarsystemen en drones die andere drones kunnen onderscheppen. Gisteravond sprak de Tweede Kamer over het anti-drone plan van het demissionaire kabinet. Sinds vorig weekend zijn de zorgen daarover ook ons land binnengevlogen, nadat vliegveld Eindhoven en vliegbasis Volkel last hadden van drones. Maar tegen welke drones wapenen we ons eigenlijk? Wat is er nu allemaal? Onderzoeksprofessor aan de universiteit Antwerpen Marijn Hoijtink is gespecialiseerd in technologie in oorlogsvoering en vertelt over de kleinste drones die op een vingertopje passen tot enorme drones zo groot als een vliegtuig. De ontwikkelingen gaan door de oorlog in Oekraïne razendsnel. En daarmee is ook de vraag of de maatregelen die nu worden genomen ook zin hebben over een paar jaar. Veel van die anti-drone middelen zijn er pas in 2028. Hoeveel zorgen moeten we ons eigenlijk maken in de tussentijd? N.B.: Marijn Hoitink vertelt in deze podcast over 100.000 drones die Oekraïne geproduceerd heeft vorig jaar. Dat zijn er meer: 1,5 miljoen. Reageren? mail dedag@nos.nl (mailto:dedag@nos.nl) Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Chris Jude stond gister voor het eerst oog in oog met nabestaanden van Lisa. Zij werd eind augustus op een fietspad in Duivendrecht vermoord. Lisa was onderweg naar huis in Abcoude na een avondje stappen in Amsterdam. In de rechtbank presenteerde het Openbaar Ministerie veel bewijs tegen Jude. Ook in een verkrachtingszaak, een paar dagen voor de moord op Lisa. Verslaggever Mattijs van de Wiel was bij de zaak en vertelt in podcast De Dag dat uit camerabeelden, DNA-sporen en het moordwapen sluitend bewijs lijkt te zijn. Wie Chris Jude nou precies is blijft de vraag, aangezien zijn naam en geboortedatum vooralsnog onduidelijk blijven. Maar dat maakt voor de berechting niets uit, want het bewijs is er. Chris Jude heeft verklaard dat hij stemmen hoort, maar het slachtoffer van de verkrachting kan dat niet rijmen met het uur dat zij moest doorbrengen met hem tijdens die verkrachting. Dat vertelt advocaat Wendy van Egmond. Zij staat het slachtoffer van de verkrachting en de nabestaanden van Lisa bij en vertelt hoe het voor hen was om de verdachte in de rechtbank te zien. Reageren? Mail naar dedag@nos.nl (mailto:dedag@nos.nl). Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek & Ulrike Nagel

Donald Trump heeft onder druk van het Congres getekend voor vrijgave van de Epstein-files en de eerste twintigduizend documenten staan inmiddels online. Amerika-correspondent Sjoerd Den Daas wierp er een blik in en vond heel veel interessante én heel veel oninteressante informatie. In deze podcast vertelt Sjoerd hoe het Google Docs-bestand waarin alles is verzameld is opgebouwd en hoe hij daarin zoekt. In eerste instantie richtte hij zich op Nederlandse connecties en kwam er zo achter dat Epstein naar Nieuwsuur had gekeken en zich interesseerde in Geert Wilders en Mark Rutte. Komende maand komt er nog 300 gigabyte aan informatie vrij. Dan volgt mogelijk deel twee van Sjoerds zoektocht in The Epstein Files. Reageren? mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lisa Konings

President Zelensky noemt het een van de moeilijkste momenten in de geschiedenis van Oekraïne. Hij moet beslissen of hij een 28-punten-plan van de Amerikaanse president Trump accepteert. Volgens Zelensky is het een keuze tussen de VS als bondgenoot of de waardigheid van zijn land. Van Europese zijde ligt er nu een tegenvoorstel, daarin staat onder meer dat grenzen niet met geweld kunnen worden verlegd. Podcast De Dag bespreekt met Ruslandkenner Hubert Smeets wat er precies op tafel ligt. En wat de 28 punten van Trump en de plannen van Europa voor de toekomst van Oekraïne betekenen. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: IJsbrand Terpstra

De COP30 is een klimaattop onder een slecht gesternte, met veel kritiek over bijvoorbeeld de locatie - midden in het regenwoud- en over de afwezigheid van de VS. En dan brak er ook nog eens brand uit. Maar er zijn ook veel mensen aanwezig die positief gestemd zijn. Thomas Spekschoor en Sven Schaap van de NOS-klimaatredactie zochten voor deze podcast verschillende kampen op de top op die hard bezig zijn de wereld vooruit te helpen. En soms met succes. Zo is er een Amerikaanse zogenoemde 'coalition of the willing', met als uithangbord de gouverneur van Californië Gavin Newsom. Daarnaast wordt er hard gewerkt om de regenwouden en de inheemse bevolking van Amazone-landen te beschermen. En heeft een coalitie van tachtig landen, waaronder veel Europese, afgesproken om een routekaart te maken over hoe ze 'weg gaan bewegen van fossiele brandstoffen'. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek

We vieren vandaag een jubileum: dit is de 2000e aflevering van podcast De Dag. Om die mijlpaal te vieren, hebben we wat mensen uitgenodigd op ons feestje. Samen met een groep studenten journalistiek van de Hogeschool Utrecht interviewen we politiek journalisten Nouschka van der Meijden van de NOS en Floor Bremer van RTL Nieuws. En het gaat over misschien wel het moeilijkste type interview: het politieke interview. In deze aflevering vertellen Van der Meijden en Bremer over de omstandigheden in Den Haag. Ze staan met steeds meer camera's politici op te wachten en vaak met dezelfde vraag. Die politici staan ondertussen meer en meer geharnast door mediatraining voor de microfoons. Hoe breek je daar doorheen? En beiden nemen een voor hen groot voorbeeld mee, iemand die een meester is in het politieke interview. Voor Floor Bremer is dat Tim Russert, presentator van het Amerikaanse programma Meet the Press. Nouschka van der Meijden kijkt met veel weemoed terug naar de interviews van Ischa Meijer, die onvoorbereid een écht gesprek voerde met politici. In deze tijd een zeldzaamheid. Reageren? mail naar dedag@nos.nl (mailto:dedag@nos.nl). Presentatie & montage: Elisabeth Steinz & Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek & Rosanne Sies

Het vertrek van Hans Wijers als informateur, nadat via een lek bekend werd dat hij VVD-leider Yesilgöz een feeks noemde, maakt veel los. Lekken gebeurt veel in politiek Den Haag. Wanneer gebruikt de politiek het? Wanneer werkt het? En hoe ga je daarmee om als journalist? Volgens Julia Wouters, voormalig politiek adviseur van PVDA-minister Lodewijk Asscher, zit er altijd strategie achter lekken. Mensen in de politiek gebruiken journalisten en hun mediums heel doelbewust, volgens Wouters, om hun verhaal het beste naar voren te brengen. Er werd in de jaren dat Ron Fresen politiek verslaggever was bij de NOS ook regelmatig naar hem gelekt. Maar volgens hem komen de beste lekken naar boven, door hard werken van Haagse journalisten. En wie denkt dat dat allemaal in donkere parkeergarages gebeurt, komt bedrogen uit. Reageren? Mail dedag@nos.nl (mailto:dedag@nos.nl) Presentatie & montage Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Twee mannen uit Limburg runden jarenlang een webshop waar je namaakmedicijnen en designer drugs kon kopen. Pillen en poeders die waarschijnlijk vervuild waren, waardoor ze én sterk verslavend waren én zeer gevaarlijk. Volgens het Openbaar Ministerie zijn de verdachten verantwoordelijk voor de dood van mogelijk 49 mensen. Lydia Bottenburg verloor haar zoon Mathias nadat hij kalmeringsmiddelen van Funcaps had genomen. Ze vertelt in deze podcast beeldend en openhartig over de nacht waarop er plotseling twee agenten voor de deur stonden, hoe daarna haar zoektocht begon naar wat er gebeurd kon zijn en hoe ze luistert naar de argumenten die de advocaat van de eigenaren van Funcaps gisteren in de pro-formazitting al naar voren bracht. Op de zogenoemde 'research chemicals' die Funcaps verkocht, stond de tekst 'not for human consumption'. Tegelijkertijd werden deze producten wel aan mensen aangeboden. De vraag is: wie is er dan verantwoordelijk voor de gevolgen? 'Uiteindelijk is het natuurlijk stom geweest,' zegt Lydia over de beslissing van haar zoon en zijn vriendin om deze middelen te nemen. Maar dat neemt volgens haar niet weg dat de verkopers zelf, en de nederlandse overheid die pas dit jaar de opiumwet heeft aangescherpt, ook een rol spelen in dit drama. Lydia Bottenburg schreef, voordat bekend werd dat er veel meer jongeren zijn omgekomen na het gebruik van middelen die ze op Funcaps.nl kochten, over de dood van haar zoon het boek Aan het einde van de regenboog. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie, montage en redactie: Elisabeth Steinz

Het grootste vliegdekschip, 16.000 militairen en aanvallen op vermeende drugsbootjes: de Amerikaanse president Trump voert de druk op Venezuela op. Ook vannacht werd nog zo'n bootje aangevallen, daarmee staat het totale dodental van de aanvallen op 83. De VS is een oorlog tegen narcoterroristen, zoals zij ze noemen, begonnen zonder bewijs voor deze aanvallen aan te leveren. Maar dat maakt eigenlijk ook niks uit, ziet correspondent Rudy Bouma. Er is geen uitleg, maar de president zit comfortabel aan de macht en kan z'n gang gaan. Vanaf de eerste termijn van Trump is hij al gefocust op Venezuela en de dictator daar Maduro. Eerst ging het om democratie, toen om olie en nu zijn drugs de reden om het land aan te pakken. Nu het vliegdekschip USS Gerald R. Ford voor de kust van Venezuela ligt is de vraag: wat wil Trump nou met het land? Reageren? Mail naar dedag@nos.nl (mailto:dedag@nos.nl). Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Marco Geijtenbeek

Twee Nederlandse mannen die zich aansloten bij het Oekraiense leger vertellen hoe zij aan het front bij de stad Pokrovsk belandden. Nieuwsuur-verslaggever Gert-Jan Dennekamp kwam afgelopen maand in contact met twee Nederlanders die als dronepiloten werkten aan het front bij de Oost-Oekraiense stad Pokrovsk, momenteel het belangrijkste slagveld in de oorlog. In deze podcast hoor je hoe ze vertellen dat zij de oorlog in korte tijd drastisch zagen veranderen. 'Het was gekkenwerk'. Aanvankelen dachten de mannen dat ze relatief veilig konden blijven door zich bij een drone-eenheid aan te sluiten. Op dat moment liep Oekraine nog voorop in de drone-technologie, maar dat veranderde snel. De situatie werd voor hen zo gevaarlijk dat ze besloten om terug te keren. Maar dat was geen gemakkelijke beslissing. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lisa Koning