Series
Culturele bagage
Culturele bagage

Culturele bagage

door de Volkskrant

Over films, series, boeken en andere popculturele verschijnselen die ons blij maken, verbazen of hebben ontroerd. Over wat je niet mag missen, maar vooral: wat je van kunst kunt leren over het leven zelf. Met host Esma Linnemann word je samen met de cultuurexperts van de Volkskrant elke week bijgepraat.

Afleveringen

Popzoomers: waarom Gen Z-vrouwen de festivalzomer domineren

Gen Z-vrouwen nemen de hele popmuziek, en dus ook de aanstaande festivalzomer over. Want van Pinkpop tot Lowlands, op alle grote poppodia prijken vrouwelijke artiesten die rond de eeuwwisseling zijn geboren. Hoe komt het dat na decennialange mannelijke dominantie nu sterren als Olivia Rodrigo, Chappell Roan, Billie Eilish de muziekindustrie domineren? Esma Linnemann bespreekt het met muziekjournalisten Robert van Gijssel en Els de Grefte. En aan de telefoon is ook Pinkpop-directeur Tirsa Creusen.

Presentatie: Esma Linnemann

Redactie en montage:Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

12 juni 2025


Waar komt de ‘meid’-trend vandaan, en is het woord wel zo neutraal?

Wie heeft er niet meegezongen met de knalhitLekker met de meidenuit 2018 van Merol? Sindsdien is het woord meid aan een opmars bezig in het alledaagse taalgebruik, en lijkt het andere termen als meisje of vrouw te vervangen. Waarom struikelen we in deze samenleving eigenlijk over denigerende woorden voor jonge vrouw, en kan het woord meid daarvoor oplossing bieden?

Esma Linnemann bespreekt het metVolkskrant-journalisten Tim Kobussen en Angela Wals en literatuurwetenschapper en emeritus hoogleraar literatuur genderstudies Maaike Meijer.

Presentatie: Esma Linnemann

Redactie en montage:Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

5 juni 2025


Vijf jaar na dood George Floyd: wat heeft de Black Lives Matter-beweging bereikt?

Het is vijf jaar geleden dat George Floyd werd vermoord, en er wereldwijd protest uitbrak tegen institutioneel racisme en politiegeweld. Wat heeft Black Lives Matter in beweging gezet in zowel Amerika als Nederland? En hoe nu verder? Esma Linnemann bespreekt het met activist Naomie Pieter, Jerry Afriyie, mede-oprichter van Nederland wordt Beter en Kick out Zwarte Piet en verslaggever Marieke de Ruiter. Ook bellen we nog even met oud-Amerika correspondent Michael Persson.

Presentatie: Esma Linnemann

Redactie: Lotte Groenendijk

Montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin, Lotte Grimbergen

See omnystudio.com/listener for privacy information.

29 mei 2025


Moet het romantisch ideaal op de schop?

De leeftijd waarop vrouwen kinderen kregen was nog nooit zo hoog en het aantal geboren baby’s zo laag. Eén van de belangrijkste redenen voor dat dalende geboortecijfer is dat onze relaties minder standvastig zijn. Als we dan toch een gezin willen, zouden we dan niet toe moeten werken naar een alternatief voor de romantische liefde?

Chef Volkskrant Magazine Aimée Kiene bespreekt het met Esma Linnemann, die een stuk schreef over de paniekjaren, Barbara van Beukering, die een boek schreef over het romantisch ideaal en televisiemaker en columnist Nicolaas Veul, hij leeft het alternatief.

Presentatie: Aimée Kiene

Redactie en montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

22 mei 2025


Gaza-protest splijt Eurovisie en de festivalzomer

Israël betreedt vanavond het podium op het Eurovisie Songfestival, terwijl er wereldwijd tegen het oorlogsgeweld in Gaza en de deelname van Israël aan dit festival wordt geprotesteerd. Ook op andere muziekfestivals lijkt de verwoesting van Gaza een splijtzwam te worden, mede omdat steeds meer artiesten zich ertegen uitspreken. Kan muziek dienen als politiek wapen? En hoe bereiden festivals zich voor op een politiek hete zomer? Esma Linnemann bespreekt het met artiest Sophie Straat, popjournalist Robert van Gijssel en verslaggever Loes Reijmer.

Kom 24 mei naar de theatershow van Culturele bagage in DeLaMar. Kaartjes te koop opvolkskrant.nl/live.

Presentatie: Esma Linnemann

Redactie en montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

15 mei 2025


Waarom belanden zoveel jonge, slimme mensen in een bullshitbaan?

Voor een nieuwe generatie bollebozen en hoogvliegers is het moeilijker om de lokroep van de Zuidas te negeren. Ze verdwijnen, met een hele smak geld, in een zinloze baan in het bankwezen, de consultancy of de zakelijke advocatuur. Waarom is het nou zo aanlokkelijk om op de Zuidas te werken? En hoe ontsnap je die Bermudadriehoek? Esma Linnemann bespreekt het met politicoloog Simon van Teutem, hij schreef het boek:De Bermudadriehoek van Talent,econoom Sophie van Gool, die haar baan op de Zuidas opzegde en nu de loonkloof probeert te dichten. Ze is bekend als de Salaristijger en schreef het boekWaarom vrouwen minder verdienen.Van de Volkskrant is economieverslaggever Marieke de Ruiter aangeschoven.

Kom 24 mei naar de theatershow van Culturele bagage in DeLaMar. Kaartjes te koop op volkskrant.nl/live.

Presentatie: Esma Linnemann

Redactie en montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

8 mei 2025


Iedereen een noodpakket: hoe ga je het best om met survivalstress?

Survivallen is terug: je hoeft de tv maar aan te zetten of er is wel een programma bezig waarin bekende of minder bekende Nederlanders zichzelf moeten redden in een eenzaam bos. En toen Spanje en Portugal afgelopen maandag op zwart gingen door een stroomstoring werd het pijnlijk duidelijk hoe afhankelijk mensen zijn van stroom, en hoe groot de paniek kan zijn als je op jezelf wordt teruggeworpen. De Nederlandse overheid adviseert al langer dat mensen zich minstens 72 uur zelf moeten kunnen redden. En door de waarschuwing van NAVO-baas Mark Rutte over hoe we ons moeten voorbereiden, ontstond er een heuse ‘survivalstress’ en een run op prepshops. Waarom is die voorbereiding voor de apocalyps zo’n dankbaar onderwerp voor series en tv-programma’s? En hoe ga je het best om met de survivalstress?

Esma Linnemann bespreekt het met journalist Kim Palmaccio, die voor het Volkskrant Magazine hardcore preppers interviewde, de Podcast Psycholoog Marissa van der Sluis, en tv-correspondent Alex Mazereeuw.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

1 mei 2025


Verliefd op je chatbot: onschuldig of recept voor een gebroken hart?

De hyperpersoonlijke AI-assistent is sterk in opkomst. De chatbot kan je overal bij helpen: werk, maar ook met persoonlijke problemen en intieme verlangens. Het zijn allang niet meer alleen verlegen nerds die een robot als vriendinnetje kiezen, de persoonlijke chatbot verovert in rap tempo de hele wereld. Hoe hebben robots zo snel de harten van hun gebruikers weten te veroveren? En wat staat er op het spel als we intieme relaties aangaan met computerprogramma’s?

Esma Linnemann bespreekt het met techredacteuren Laurens Verhagen en Simoon Hermus. Ook bellen we met journalist Lisa Kleisen, die een poging heeft gedaan verliefd te worden op haar AI-partner Dex.

Kom 24 mei naar de theatershow van Culturele bagage in DeLaMar. Kaartjes te koop opvolkskrant.nl/live.

Presentatie: Esma Linnemann

Redactie en montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

24 april 2025


Waarom consent meer is dan ‘ja’ of ‘nee’

Het gaat, zeven jaar na #MeToo, nog steeds niet goed met het vragen en krijgen van seksuele toestemming. Dit blijkt uit een recente, veelbesproken documentaireen de boeken die onlangs uitkwamen over consent. Kan de de nieuwe consentwet het verschil maken? En krijgen we in films en series al meer voorbeelden van hoe dat moet: consent vragen?

Host Esma Linnemann bespreekt het met chef Kunst Herien Wensink, chef van het katern Zondag Joost de Vries en Roos van Ees, die samen met Sunny Bergman de veelbesproken documentaire Blauwe ballen en andere verkrachtingsmythesmaakte.

Trigger warning: deze aflevering gaat ook over verkrachting.

Kom 24 mei naar de theatershow van Culturele bagage in DeLaMar. Kaartjes te koop op volkskrant.nl/live.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

17 april 2025


'The Handmaid’s Tale’ is terug (en actueler dan ooit)

Het zesde en laatste seizoen van de hyperpopulaire serie The Handmaid’s Tale is uit. The Handmaid's Tale,gebaseerd op het boek van Margaret Atwood,is een dystopische serie waarin vrouwen in een totalitaire rotstaat, Gilead, worden onderdrukt en gedwongen de meest gruwelijke dingen, zoals verplichte voortplanting. Dat klinkt heel grimmig, maar The Handmaid's biedt ook hoop: het verhaal volgt de dappere June, een ‘handmaid’, die met succes vecht voor haar vrijheid en die van anderen.

Zelden had een serie zoveel invloed op de protestcultuur: vrouwelijke demonstranten over de hele wereld gingen witte kappen en rode capes dragen, de kostuums uit de serie, om te demonstreren tegen de inperking van het abortusrecht.

Hoe kan een serie, of een literaire roman, handvatten bieden voor verzet? En wat kunnen we leren van June Osborne?

Host Esma Linnemann bespreekt het met serierecensent Mark Moorman, historicus en schrijver Lotte Houwink ten Cate, en universitair docent AmericanLiterature & Cultural Studies Daný van Dam. Ook bellen we nog even met Amerika-correspondent Maral Noshad Sharifi.

Kom 24 mei naar de theatershow van Culturele bagage in DeLaMar. Kaartjes te koop op volkskrant.nl/live.

Presentatie: Esma Linnemann

Redactie en montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

10 april 2025


Undercover bij de botoxkliniek: ‘Sorry, voor u is het te laat’

Botox, fillers en andere zogeheten injectables: de verjongingsindustrie klapt uit zijn voegen. Esma Linnemann ging naar drie botoxklinieken en liet zich adviseren hoe ze er ‘verzorgd en fris’ uit kon zien. Wat krijg je te horen in de stoel bij een botoxarts? Wat zijn de mores van deze industrie? En hoeveel tijd en geld moet je overhebben voor al deze behandelingen?

Deze week sluit Esma Linnemann weer aan, eenmalig als gast en niet als presentator, want ze komt rechtstreeks terug van vakantie. Verder spreekt chef van het Volkskrant Magazine Aimée Kiene met Volkskrant-journalist John Schoorl, die meeliep met één van de grootste botoxverstrekkers van Nederland. En schrijver en kunstenaar Stella Bergsma, die zelf botox gebruikt, maar ook kritisch is op het schoonheidsideaal.

Kom 24 mei naar de theatershow van Culturele bagage in DeLaMar. Kaartjes te koop op volkskrant.nl/live.

Presentatie: Aimée Kiene

Redactie en montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

3 april 2025


‘Adolescence’ laat zien wat de ideeën van Andrew Tate kunnen aanrichten

Adolescence, een 4-delige Britse Netflixserie over een 13-jarige jongen die wordt opgepakt voor de gewelddadige moord op een meisje uit zijn klas, wordt geprezen om z’n vorm en het intense acteerwerk. Maar de serie raakt ook een snaar door het grote maatschappelijke probleem dat erin wordt aangekaart. Hoe worden jonge mannen online beïnvloed, en hoe komen ze aan ongezonde ideeën over mannelijkheid, zonder dat ouders of leraren dit door hebben? Geldt het beeld van een online manosphere die mannen en jongens opslokt ook voor Nederlandse pubers? En zo ja: wat kunnen we doen om tienerjongens hiervoor te behoeden?

Presentatie: Aimée Kiene

Redactie en montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin en Jasper Veenstra

See omnystudio.com/listener for privacy information.

27 maart 2025


50.000 euro en een trotse moeder: wat betekent het om een literatuurprijs te winnen?

Het is Boekenweek! Sinds 1932 staat deze week in het teken van de promotie van het Nederlandse boek. In deze Culturele Bagage schuiven drie genomineerden aan van de belangrijkste literatuurprijs van Nederland: de Libris. Wat is de waarde van de prijs? Wat is een leestip van de schrijvers zelf? Maar ook: hoe is het de schrijvers vergaan op het Boekenbal? Chef van het Volkskrant Magazine Aimée Kiene neemt de presentatie deze week over van Esma Linnemann. Ze gaat in gesprek met Joost de Vries, schrijver vanHogere Machten,Maurits de Bruijn, schrijver vanMan maakt stuken Marijke Schermer, schrijver vanIn het oog.

Presentatie: Aimée Kiene

Redactie en montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin en Jasper Veenstra

See omnystudio.com/listener for privacy information.

20 maart 2025


Van 'Pien laat haar eten zien' tot Allerhande: heeft Nederland een eetcultuur?

Stamppot, pasta en de opkomst van de curry. Wat eten we nou eigenlijk in Nederland? En wat bepaalt wat we eten? Esma Linnemann bespreekt het met Volkskeuken-auteur Pay-Uun Hiu en datajournalist Serena Frijters die een onderzoek startten onder Volkskrantlezers. Ze deden een oproep om een eetdagboek bij te houden en wisten zo maar liefst 29.000 maaltijden te analyseren. Uit die data blijkt: de eetcultuur is aan het veranderen. Ook onze restaurantrecensent Hiske Versprille schuift aan, want wat merken we van die veranderingen in het restaurant? En natuurlijk is Instagram een ongekende bron van recepten geworden. Instagramkok Pien Wekking, beter bekent alsPien laat haar eten zien,vertelt wat haar opvalt.

Presentatie: Esma Linnemann

Redactie: Lotte Groenendijk

Montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin en Jasper Veenstra

See omnystudio.com/listener for privacy information.

13 maart 2025


De barricades op! Deze 6 feministen vertellen waarom

Dit is een speciale aflevering ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag 8 maart. Esma Linnemann gaat met zes feministen in gesprek aan de keukentafel van de moeder van het feminisme in Nederland; Hedy d’Ancona. Ze spreken over feminisme anno 2025 en waarom er gevochten moet blijven worden voor de vrouwenzaak. En over: verzet, zusterschap, de rol van mannen, radicaal-rechts en ‘deelstrijdprinsesjes’.

Met: Lotte Houwink Ten Cate, Sheila Sitalsing, Devika Partiman, Rebecca Gomperts, Lale Gül en Hedy d’Ancona.

Presentatie: Esma Linnemann

Redactie en montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin en Jasper Veenstra

Foto: Cornelie Tollens

See omnystudio.com/listener for privacy information.

6 maart 2025


Controverse, ruzie en adembenemende films: wie winnen de Oscars?

Aanstaande zondag worden de Oscars weer uitgereikt. Er is veel controverse rondom deze jaarlijkse Academy Awards: Hollywood is half afgebrand en genomineerde acteurs zijn in opspraak. Is deze prijsuitreiking eigenlijk nog wel belangrijk? En welke films moeten echt winnen? Ook de kersverse biopic over Bob Dylan is genomineerd, met een glansrol voor Timothée Chalamet. Wat maakt hem zo goed? Esma Linnemann bespreekt het met filmredacteur Bor Beekman en met chef kunst Herien Wensink.

Presentatie: Esma Linnemann

Redactie en montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin en Jasper Veenstra

See omnystudio.com/listener for privacy information.

27 februari 2025


Van granolalinks tot wellnessrechts: steeds meer mensen keren zich af van mainstream geneeskunde

Robert F. Kennedy jr. is complottheorist én de nieuwe Minister van Volksgezondheid. Zijn MAHA-beweging bestaat uit zowel yogaminnende granola-eters, als ultrarechtse vrijheidsdenkers. Die delen een ding: een grote argwaan naar mainstream geneeskunde. Waar komt die afkeer vandaan, en kan zo'n coalitie ook in Nederland naar de macht grijpen?Esma Linnemann bespreekt het met wetenschapsjournalisten Maarten Keulemans en Simoon Hermus, en verslaggever en columnist Emma Curvers.

Presentatie: Esma Linnemann

Redactie en montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin en Lotte Groenendijk

See omnystudio.com/listener for privacy information.

20 februari 2025


Niet geil, wel hip: ook Bridget Jones wil een toyboy

De Britse antiheld Bridget Jones is terug. In Mad About the Boy is Jones dit keer een rouwende moeder van middelbare leeftijd, die het aanlegt met een veel jongere man. Oudere vrouwen met jongere mannen zien we de laatste tijd veel vaker in films en boeken.

Waarom zijn we opeens in de ban van dit soort liefdeslijntjes? En worden die oudere vrouwen al wat vriendelijker behandeld en beschreven, of is er nog steeds sprake van een dubbele standaard als het gaat om leeftijdsverschillen?

Esma Linnemann bespreekt het met chef kunstHerien Wensink, die de film recenseerde en verslaggever Lotte Krakers, die in de wereld van toyboys dook voor de Volkskrant.

Presentatie: Esma Linnemann

Redactie en montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin en Lotte Groenendijk

See omnystudio.com/listener for privacy information.

13 februari 2025


Date burn-outs en ghosten: hoe overleef je het in dateland?

Voor single mensen op zoek naar de liefde is het datende bestaan soms een uitputtingsslag: je swipet je een muisarm, appt soms met vijf mensen tegelijkertijd, hebt koffie-wandel-en-borreldates en ondertussen laat de ‘ware’ zich niet vinden. En dan word je ook nog geghost. Hoe hoor je je eigenlijk te gedragen in datingland? Wat kun je van je date verwachten? En hoe zijn de normen en waarden op de liefdesmarkt veranderd?

Esma Linnemann bespreekt het met journalist Lena Bril, die dating-etiquette schreef voor Volkskrant Magazine en Timo Harmelink, host van Reality Check en Datevermaak. Via de telefoon schuift ook liefdeswetenschapper Tila Pronk aan.

Presentatie: Esma Linnemann

Redactie en montage: Julia van Alem

Eindredactie: Corinne van Duin

See omnystudio.com/listener for privacy information.

6 februari 2025


Waarom de oorlog tegen 'woke' zo succesvol is

Er waait een ‘antiwokewind’ door Amerika en Europa. Veel mensen lijken klaar te zijn met wat ze zien als betuttelend diversiteitsbeleid, oeverloos klimaatgedram, en een doorgeslagen genderideologie. Rechtse politici verklaren de oorlog aan ‘woke’, met vooraan natuurlijk president Donald Trump. Waarom is het antiwoke-narratief zo succesvol? En wat merken we ervan in Nederland? Dat bespreekt presentator Esma Linnemann deze week met verslaggevers Emma Curvers en Hassan Bahara en met journalist en historicus Marijn Kruk, die een boek schreef over het oprukkende rechtse populisme.

Presentatie: Esma Linnemann

Montage: Tiemen Hageman

Eindredactie: Julia van Alem

See omnystudio.com/listener for privacy information.

30 januari 2025


Waarom werken op kantoor zo verdacht veel lijkt op een gevangenis (of sekte)

Een grote grijze ruimte vol uniforme bureaus met hier en daar een kunstplant: en daar dan de hele dag achter een computer geestdodend werk doen, waarmee je beetje bij beetje jezelf verliest. Dat is de ondertoon in de briljante dystopische kantoorserie Severance, waarvan het tweede seizoen net is uitgekomen. Waarom is het kantoor een steeds grimmigere plek geworden in series en films? En is het in het echt ook zo vreselijk? Dat bespreekt Esma Linnemann met een panel aan kantoorgenoten: recensenten Mark Moorman en Alex Mazereeuw, cultuurverslaggever Herien Wensink en economieredacteur Marieke de Ruiter.

Presentatie: Esma Linnemann

Montage: Tiemen Hageman

Eindredactie: Julia van Alem en Jasper Veenstra

See omnystudio.com/listener for privacy information.

23 januari 2025