
Aflevering 72: De Ontdekking Van Insulinde
door Studium Generale Universiteit Leiden
Lengte 0 h 58 m
In aflevering 72 van Radio Horzelnest verwelkomt Norbert prof.dr. Rick Honings. Rick Honings is neerlandicus, auteur en Scaliger hoogleraar aan het Leiden University Centre for the Arts in Society (LUCAS). Rick vertelt over zijn nieuwe boek, De ontdekking van Insulinde. Op reis in Nederlands-Indië in de negentiende eeuw, dat in oktober 2023 verscheen bij Uitgeverij Prometheus. In de vroege 19e eeuw, na de overgang van de VOC en de stichting van het Koninkrijk der Nederlanden werd Indië officieel tot kolonie verklaard. De nieuwe koloniale gebieden trokken tal van reizigers: natuurgeleerden, predikanten, zendelingen, gelukszoekers en later ook toeristen. In De ontdekking van Insulinde bespreekt Rick Honings een brede waaier van de reisverslagen die deze reizigers bijhielden. De taal van deze reisverslagen, van de woordkeuze tot de beeldspraak, leggen de koloniale machtsverhoudingen in Nederlands-Indië bloot. In deze aflevering licht Rick enkele van zijn besprekingen uit: van de verslagen van Duitse botanici tot het verslag van Raden Mas Adipati Arjo Tjondronegoro V (pseudoniem: Poerwolelono). Prof.dr. Rick Honings richt zich in zijn onderzoek, doceren en schrijven op zowel de Nederlandse als de Nederlands-Indische letterkunde en cultuur van de negentiende en twintigste eeuw. In 2011 promoveerde hij op het proefschrift “Geleerdheids zetel, Hollandse Roem!” Het literaire leven in Leiden van 1760 tot 1860. In 2015 werd hij universitair docent Moderne Nederlandse Letterkunde, in 2019 werd hij hoofddocent, en 2020 werd hij benoemd tot Scaliger hoogleraar. Ten aanzien van de Indische letteren verzorgde hij samen met dr. Peter van Zonneveld de redactie voor Een tint van het Indische Oosten. En met dr. Coen van ’t Veer en prof.dr. Jacqueline Bel verzorgde hij de redactie van De postkoloniale spiegel. De Nederlands-Indische letteren herlezen. Ook schrijf hij Het land van ‘Oosterzonnegloed’. Sporen van Indië in negentiende-eeuwse schrijversarchieven (2021). Rick Honings is ook hoofdredacteur van het tijdschrift Indische Letteren, en organiseert met Coen van ’t Veer De postkoloniale podcast. Inmiddels het reisverhaal over Maleisië dat in deze podcast wordt besproken, op papier en als open access e-book verschenen. Voor dit bijzondere reisverhaal van de Indische schrijfster Dé-Lilah (pseudoniem van Lucy van Renesse), zie: https://www.walburgpers.nl/nl/book/9789464564310/een-indische-vrouw-in-maleisie Afbeelding: Gezicht op een waterval en landweg in Preanger op Java, door Johan Conrad Greive, 1869. Afkomstig uit de Rijksstudio van het Rijksmuseum, Amsterdam. Te vinden op: https://id.rijksmuseum.nl/200464095 Hoofdstukken: 00:00-02:15 - Introductie 02:15-07:40 - Ricks eerste bezoek aan Indonesië 07:40-10:24 - Wat maakt de negentiende eeuw zo’n bijzondere periode in Indonesië? 10:24-17:03 - De wetenschappelijke maar ook economische reis van Caspar Georg Carl Reinwardt 17:03-19:54 - Carl Ludwig Blume op neushoornexpeditie 19:54-27:26 - Een in-bezit-nemende, romantische blik op Java: Franz Wilhelm Junghuhn 27:26-32:36 - Franz Wilhelm Junghuhn’s reisverhaal Licht- en schaduwbeelden uit de binnenlanden van Java 32:36-41:10 - Het sensationele maar ook kritische reisverslag van vroege toerist Ida Laura Pfeiffer 41:10-50:01 - Een hybride perspectief op het kolonialisme: het reisverslag van Raden Mas Adipati Arjo Tjondronegoro V (pseudoniem: Poerwolelono) 50:01-59:21 - Het Vidi-project Voicing the Colony: de diversiteit aan stemmen uit het Nederlandse koloniale verleden in Indonesië